Kim jest komornik? To zawód ściśle uregulowany, a mimo tego często mylony z funkcją windykatora.
Zacznijmy zatem od podstaw.
Kim jest i jak działa komornik?
Komornik – zgodnie z obecnie obowiązującą ustawą, pełni służbę jako organ władzy publicznej w zakresie wykonywania orzeczeń sądowych w sprawach egzekucyjnych i zabezpieczających. Pomimo tego, że działa pod sądem rejonowym, to nie jest on pracownikiem sądu i dla realizacji wskazanych wyżej zadań, prowadzi na własny rachunek kancelarię komorniczą. Jednocześnie jest on zobowiązany do rejestracji działalności gospodarczej, uiszczania składek na ZUS oraz do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych. Skarb Państwa nie partycypuje w żadnym stopniu w utrzymaniu kancelarii. Całość ciężarów związanych z organizacją oraz utrzymaniem systemu egzekucji sądowej w Polsce spoczywa na komornikach.
Zatem komornicy nie utrzymują się z pieniędzy podatników, ale z opłat egzekucyjnych wpłaconych przez wierzycieli lub wyegzekwowanych od dłużników.
Opłaty te, w zależności od wykonywanych czynności mogą być stałe (np. zlecenie poszukiwania majątku) lub też stosunkowe (opłata pobrana od wyegzekwowanych kwot). W obecnym stanie prawnym opłaty egzekucyjne stanowią własność Skarbu Państwa, a komornik jedynie pobiera od nich prowizje. Prowizje mają charakter progresywny, a ich wysokość zależy od kwoty opłat pobranych w danym roku (od 99% do 60%).
Warto zapamiętać kim jest komornik. Komornik nie jest pracownikiem sądu. Prowadzi działalność gospodarczą i utrzymuje kancelarię z własnych środków. Nie otrzymuje ich od Skarbu Państwa.
Ile zarabia komornik?
Z informacji podanych przez Krajową Radę Komorniczą, a także z własnego mego doświadczenia wynika, że znakomita część z nich uzyskuje przychody między pierwszym a drugim progiem, co daje 99% (od 0 do 499 999,99 zł) lub 95% prowizję (od kwot powyżej 500 000,00 zł do 999 999,99 zł). Ponadto komornicy nie są już obecnie podatnikami podatku od towarów i usług (VAT). Można więc śmiało powiedzieć, że zamiana VAT-u, na wynagrodzenie prowizyjne (przy obecnych stawkach), wyszło komornikom zdecydowanie na korzyść. W kancelarii może być tylko jeden komornik, ustawa nie przewiduje tak jak w innych zawodach prawniczych, możliwości prowadzenia działalności pod spółką cywilną, jawną czy też partnerską.
Egzekutor dla celów sprawniejszej obsługi biura, może zatrudniać pracowników (w tym aplikantów komorniczych i asesorów).
Komornik nie wydaje wyroków
Egzekutor, chociaż podlega prezesowi sądu rejonowego, to nie jest władzą sądowniczą. Wobec powyższego, nie odpowiada on za treść tytułu wykonawczego. Zgodnie z art. 804 k.p.c. organ egzekucyjny nie jest uprawniony do badania zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym, a w związku z tym, nie może decydować o tym, czy wyrok/nakaz zapłaty został wydany słusznie, czy też nie. Komornik, by sprawnie wykonać tytuł wykonawczy, uprawniony jest z jednej strony do dokonywania czynności egzekucyjnych, takich jak np. wydawanie postanowień, dokonywanie zajęć, odbieranie ruchomości. Z drugiej strony, gdy wskazane wyżej środki okażą się niewystarczające, ma on możliwość zastosowania środków przymusu (art. 814 k.p.c.). W odpowiedzi na głośne przypadki medialne, w tym zajęcie osławionego „ciągnika z Mławy”, ustawodawca w nowej ustawie o komornikach, zdecydował się w znacznym stopniu rozbudować nadzór nad egzekutorami.
Kto pilnuje komorników?
Kancelaria kontrolowana jest przez samorząd komorniczy, prezesa właściwego sądu rejonowego (poprzez wyznaczonego sędziego, który wykazuje szczególną wiedzę z zakresu postępowania egzekucyjnego oraz przy pomocy księgowego, a w zakresie kontroli finansowej – poprzez upoważnioną osobę lub też wyspecjalizowaną instytucję) oraz nadzorowana przez Ministra Sprawiedliwości. Co warto zauważyć, w nowej ustawie znacząco wzrósł udział Ministerstwa Sprawiedliwości w pracach kancelarii komornika. Dość powiedzieć, że „Minister Sprawiedliwości” oraz „Ministerstwo Sprawiedliwości”, odmieniane przez różne przypadki, pojawiają się tam aż 249 razy!
Głównymi aktami prawnymi regulującymi działalność ustrojową komorników są:
- Ustawa z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (Dz.U. 2018 poz. 771)
- Ustawa z dnia 28 lutego 2018 r. o kosztach komorniczych (Dz.U. 2018 poz. 770)
- Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 grudnia 2018 r. w sprawie określenia szczegółowych zasad prowadzenia biurowości, rachunkowości i ewidencji operacji finansowych kancelarii komorniczych (Dz.U. 2018 poz. 2517)
Wiesz już, kim jest komornik i chcesz więcej?
Jeśli szukasz wiedzy o komorniku, gdyż jesteś dłużnikiem, zapewne zainteresuje Cię wiedza praktyczna. Nasz serwis zawiera bardzo dużo materiałów o komornikach, zatem trudno samodzielnie wyłowić najcenniejsze. Osobom z zajęciem komorniczym na pewno przyda się artykuł o tym, czy warto ukrywać majątek przed komornikiem.
Natomiast pobierający świadczenia socjalne chętnie przeczytają o tym, czy komornik zabiera 500+ lub alimenty na dzieci.
A wszyscy bez wyjątku o tym, czy można uchronić się przed zajęciem komorniczym? Odpowiedź pozytywna ucieszy każdego dłużnika, ale to, że wymaga to pewnych poświęceń, już mniej. O tym, jak zablokować komornika na wynagrodzeniu przeczytasz dokładnie w naszym artykule po kliknięciu w link.