rejestry

Krajowy Rejestr Zadłużonych – wiele hałasu o nic

5
(2)

Krajowy Rejestr Zadłużonych z pewnością będzie latami mylony z KRD (Krajowy Rejestr Długów) ze względu na podobieństwo nazwy. Czas przyszły jest użyty nieprzypadkowo. KRZ dopiero będzie mylony, gdyż Krajowy Rejestr Zadłużonych rodzi się w bólach. Jakie długi i jakie dane znajdziemy w KRZ?

Niniejszy artykuł to jedynie wprowadzenie do tematu jakim jest Krajowy Rejestr Zadłużonych (KRZ). Zarysuję jedynie, jakie informacje mogą się w nim znaleźć. Na szczegółowe analizy przyjdzie czas, gdy wreszcie zacznie on działać.

Co to jest Krajowy Rejestr Zadłużonych

Najkrócej mówiąc, to nowy rejestr dłużników. KRZ w praktyce rozminie się z wyobrażeniami wielu osób i nagłówków prasowych. Gdybyśmy na nich się skupili, można by spodziewać się jakiegoś super rejestru dłużników, na dodatek pod kontrolą Państwa. W praktyce będzie to kolejny rejestr dostępny on-line, zawierający specyficzne rodzaje długów. I na wielkich słowach zapewne się skończy.

Aby przyjrzeć się rejestrowi KRZ bliżej, zejdźmy do podstaw, a jak niektórzy pewnie to określą – jądra ciemności. Polskie ustawodawstwo bowiem do najklarowniejszych nie należy.

Tak oto 6 grudnia 2018 r. nasz ustawodawca wyprodukował ustawę o Krajowym Rejestrze Zadłużonych. Od tej pory wiele się słyszało, ale niewiele konkretnego. Co istotne rejestr ma być jawny, a dostęp do niego powszechny. Ustawa o KRZ przewiduje bowiem, że każdy ma prawo zapoznać się z danymi ujawnionymi w tym rejestrze oraz danymi objętymi treścią obwieszczeń za pośrednictwem sieci Internet.

Do kogo należy KRZ?

Najogólniej mówiąc – KRZ administruje ministerstwo, czyli Państwo Polskie. A jak to ujmuje ustawa:

Minister Sprawiedliwości prowadzi w systemie teleinformatycznym Krajowy Rejestr Zadłużonych (…)

Krajowy Rejestr Zadłużonych i wpisy o długach

Skoro już wiemy, co to jest Krajowy Rejestr Zadłużonych, zastanówmy się kto, kiedy i na ile może trafić do zestawienia sporządzanego pod egidą Ministerstwa Sprawiedliwości.

Kto może trafić do KRZ?

Można powiedzieć, ze do rejestru może trafić niemal każdy:

  • osoby fizyczne,
  • osoby prawne,
  • jednostki organizacyjne niebędące osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną.

Długi, za które zostaniesz wpisany do Krajowego Rejestru Zadłużonych

Wpisy w KRZ niekoniecznie można postrzegać jako wpisy o długach (no może poza alimentacyjnymi). Bowiem w zależności od tego, kogo dotyczą wpisy w Krajowym Rejestrze Zadłużonych, mogą to być wpisy o:

  • prowadzonym postępowaniu restrukturyzacyjnym,
  • postępowaniu upadłościowym lub wtórnym postępowaniu upadłościowym,
  • prawomocnym orzeczeniu zakazu,
  • uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego,
  • umorzeniu postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika sądowego,
  • umorzeniu postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Urząd Skarbowy albo Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS)
  • toczącej się egzekucji świadczeń alimentacyjnych.
O co chodzi z tym orzeczeniem zakazu? Sąd może orzec pozbawienie na okres od jednego do dziesięciu lat prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia

Jakie informacje o dłużniku udostępni Krajowy Rejestr Zadłużonych

W kontekście jawności i powszechności dostępu do rejestru wiele emocji budzi to, jakie dane będą tam ujawniane. A lista jest imponująca, dla przykładu:

  • imię i nazwisko albo nazwa,
  • miejsce zamieszkania albo siedziba,
  • numer PESEL albo numer w Krajowym Rejestrze Sądowym, a w przypadku ich braku – inne dane umożliwiające jednoznaczną identyfikację dłużnika,
  • informacja o postępowaniu upadłościowym,
  • nazwa sądu prowadzącego postępowanie,
  • sygnatura akt sprawy,
  • informacja o składzie i stanie masy upadłości,
  • informacja o uznaniu orzeczenia o wszczęciu zagranicznego postępowania upadłościowego,

W sumie ustawa przewiduje kilkadziesiąt pozycji, w zależności od tego, jakiego długu, jakiego postępowania i kogo dotyczy wpis. Pełną listę znajdziesz w samej ustawie. Skoro informacji jest sporo, to rodzi się kolejne pytanie.

Jak długo widnieje wpis w KRZ?

Generalnie zasada ma być taka, że wpis zniknie automatycznie po upływie 10 lat od dnia prawomocnego zakończenia lub umorzenia postępowania, którego dotyczy.

To pokrywałoby się z kolei z czasem, przez jaki informacja o ogłoszeniu upadłości, wykazywana jest w rejestrze BIK (Biuro Informacji Kredytowej). Tu, w omawianym akcie prawnym, pojawia się nam magiczna formułka „chyba że ustawa stanowi inaczej”. Pozwala ona popuścić parlamentarzystom wodze fantazji i kreatywności; kto, za co i ile. Znowu można by pisać doktorat i będzie problem z interpretacją. Bowiem finalnie wpis w KRZ może widnieć 3 – 10 lat.

Krajowy Rejestr Zadłużonych powstał na mocy ustawy Sejmu RP
zdj. 1. Sejm obraduje nad kolejną ustawą, fot. Kancelaria Sejmu – Rafał Zambrzycki

KRZ i nieprawidłowe wpisy

Jeśli wpis w KRZ zawiera dane, które niekoniecznie odpowiadają rzeczywistości wówczas, z urzędu lub na wniosek dłużnika, wpisy usuwa lub zmienia:

  • Komornik,
  • Szef KAS (Krajowej Administracji Skarbowej),
  • właściwy naczelnik urzędu skarbowego,
  • właściwy dyrektor oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
  • sąd.

Czy po tym okresie Krajowy Rejestr Zadłużonych zostanie wyczyszczony z Twoich danych? Otóż nie do końca. Zastosowano bowiem rozwiązanie znane z BIK-u, które nazywa się sekcją statystyczną. Zatem zgromadzone w rejestrze dane mogą być, po pozbawieniu tych danych cech identyfikujących osobę, udostępniane i wykorzystywane do badań naukowych, a także do celów statystycznych. Jak podsumowuje ustawa, „udostępnione dane można wykorzystać wyłącznie zgodnie z przeznaczeniem, dla którego zostały udostępnione”.

Kto może wpisać dłużnika do Krajowego Rejestru Zadłużonych?

Zapewne ostatecznie będą mogły dokonać tego wszystkie już wymienione instytucje, chociaż dostęp do wprowadzania danych mają uzyskać również; adwokaci, radcy prawni czy prawnicy zagraniczni.

Jeden akapit o pieniądzach

Odejdźmy na chwilę od długów i odpowiedzmy sobie, kto za to wszystko zapłaci. Można by powiedzieć: Państwo, a skoro Państwo to my wszyscy. Ile? Skromne kilkadziesiąt milionów polskich złotych. Sama ustawa zakłada, że na jej realizację, czyli wdrożenie i utrzymanie, w latach 2021–2030 pójdzie maksymalnie 72,12 mln zł. Z czego 3.66 mln zł już w tym roku.

Coś odchodzi, coś przychodzi

„Likwiduje się Centralny Rejestr Restrukturyzacji i Upadłości”. To jedno zdanie z ustawy mówi nam, że Krajowy Rejestr Zadłużonych po prostu zastąpi jakiś inny rejestr. Szkoda, że nie myśli się o oszczędnościach i nie wykorzystano okazji do redukcji różnych bytów, np. przez włączenie do KRZ informacji z Rejestru Należności Publicznoprawnych.

źródło: Ustawa z dnia 6 grudnia 2018 r. o Krajowym Rejestrze Zadłużonych (Dz.U. 2019 poz. 55)

Czy podane tu informacje były przydatne?

Oceń nas klikając na gwiazdkę

Średnia ocena 5 / 5. Liczba głosów: 2

Nikt jeszcze nie głosował. Bądź pierwszy!

Zostaw swój komentarz...