Kup teraz zapłać później – czy zawsze pieniędzmi?

Kup teraz zapłać później, czyli co zrobić, gdy ludzie uodpornili się na hasło „weź kredyt”? Zmieńmy nawę i przekaz – to zawsze działa.

Wiele rozwiązań przychodzi do nas z tzw. zachodu. Dzięki temu z wyprzedzeniem możemy obserwować ich wpływ na życie ludzi i to, jakie konsekwencje niosą. Bo nie jest prawdą, że w bogatych krajach dłużników nie ma. Lub że jest ich mało. Przyjrzyjmy się nowemu mechanizmowi wkręcania ludzi w dług. Dzisiaj porozmawiamy sobie o płatnościach odroczonych, zwanych Kup Teraz Zapłać Później (z ang. BNPL – buy now, pay later). O tym, kto je oferuje, dlaczego są niebezpieczne, o czym Wam się oficjalnie nie mówi. Oraz o tym, jak parafrazują tę nazwę Anglicy.

Ten artykuł być może sprawi, że kolejny raz ktoś w Polsce będzie mógł stanąć przed lustrem i przewrotnie powiedzieć: „Nową mądrość sobie kupi, że i przed szkodą i po szkodzie na cztery nogi kuty”. Zaczynamy?

Kup Teraz Zapłać Później – płatności odroczone

Czym są zatem płatności odroczone? To forma płatności, która pozwala nam zakupić towar lub usługę i zapłacić za nią z opóźnieniem (najczęściej jest to 30 dni) bez ponoszenia dodatkowych kosztów. A w gruncie rzeczy to po prostu pożyczka.

Od strony technicznej różne firmy oferujące odroczone płatności mają różne pomysły na działanie tej usługi. Od przyjętego przez pożyczkodawcę rozwiązania zależy

gdzie zapłacisz, korzystając z odroczonych płatności

Począwszy od form płatności, które są dostępne w wybranych sklepach – jak w Klarna czy Allegro Pay, a skończywszy na Kup Teraz Zapłać Później, z którego skorzystasz w zasadzie wszędzie tam, gdzie można płacić elektronicznie – np. Twisto czy Kupuj Teraz Zapłać Później od Aiqlabs.

Poniżej tabela, która przedstawia gdzie można zapłacić daną kartą

Pamiętaj jednak, że sytuacja może się zmienić gdyż poza granicami Polski, odroczone płatności oferują również inne firmy jak Clearpay, payl8r czy Laybuy, a w kolejce już ustawiają się Revolut czy Monzo. Na dodatek z czasem oferta może się zmieniać – np. w Wielkiej Brytanii Klarna oferuje spłatę nawet w 36 miesięcznych ratach.

Czego nie mówi się o odroczonych płatnościach?

Przejdźmy teraz do tej ciemniejszej strony usług spod znaku Kup Teraz Zapłać Później. Jako, że wybiegamy tu nieco w przyszłość, będę się wspomagał opisami tego, jak wygląda to za kanałem La Manche.

Po pierwsze

płatności odroczone to żadna nowość

Już lata temu firmy pożyczkowe usiłowały wdrożyć w Polsce ten pomysł. To, że się nie rozplenił, wskazuje na jedno. Jeszcze nie wiedziano jak to sprzedać, aby klienci nie łapali się, że to kolejna „chwilówka” na głowie.

Inna próba łapania na pożyczki poszła już znacznie sprawniej. Chodzi o pożyczki zero procent. Zero, jeśli spłacisz je w terminie. Vivus i cała reszta postanowiła działać jak dealer narkotykowy – pierwsza działka gratis. I rozbili bank, okazało się że chętnych na branie nie brakuje, a tych, co nie wyrabiają w terminie i płacą odsetki jest na tyle dużo, że Vivus nawet rozbijał spłatę na dwie raty, aby ściągnąć jeszcze więcej chętnych.

Ten projekt jednak już się wypalił, a teraz pojawia się w nowej odsłonie. I tak jak dzisiaj wielu naszych klientów przeklina pierwszą „darmową” pożyczkę, tak za kilka lat wielu będzie chciało „puścić z dymem” odroczone płatności.

Jestem tego niemal pewien, wystarczy spojrzeć na to

jak kup teraz zapłać później wpycha w dług

Czym się bowiem różni wzięcie chwilówki od zapłaty przez jakąkolwiek z wyżej wymienionych firm? Za 30 dni przyjdzie termin zapłaty, a wtedy… no cóż, wielu nie będzie stać na spłatę.

Brytyjscy użytkownicy Kup Teraz Zapłać Później (czy jak kto woli BNPL) szacują, że potrzebne im będzie ok. dziewięć miesięcy, by pozbyć się tego długu. Gdy zazwyczaj na spłatę mają 30 – 90 dni. A 20% klientów niektórych firm szacuje, że będzie mieć problemy ze spłatą. Jeśli taką średnią problem osiągnąłby na naszym rynku, oznaczać to będzie kolejne rzesze ludzi złapanych w pętle kredytową.

Dlaczego wszyscy wchodzą w tą formę finansowania tak ochoczo? Ponieważ

napędzają sprzedaż, napędzają dług i mydlą oczy

Tutaj cytat:

„Według strony internetowej Klarna, aż 44% użytkowników zrezygnowałoby z poprzedniego zakupu, gdyby opcja nie była dostępna. Chociaż ta imponująca statystyka może być mile widziana przez sprzedawców internetowych próbujących odzyskać straty związane z pandemią, rodzi ona również pytania o to, jak kupujący postrzegają dług BNPL.”

Aż 44% ludzi nie zadłużyłoby się, gdyby ktoś im nie podsunął pomysłu, że za miesiąc ich życie ulegnie cudownej przemianie i znikną ich problemy finansowe. A nowiutkie buty na nóżkach mogą być obiektem zazdrości już teraz.

I tu dochodzimy do kwestii martwienia się potem. Przerazić może fakt, że 19% z 2000 osób, które ankietowano, przyznało, że KTZP (Kup Teraz Zapłać Później) to sposób na kupowanie teraz, a martwienie się później, uznając niejako, że kupują coś, na co ich nie stać.

Reszta widocznie nie ma takich przemyśleń.

W Wielkiej Brytanii jest taka organizacja charytatywna – StepChange, zajmująca się długami. Jeden z jej szefów bije na alarm:

Młodsi odbiorcy, którzy spędzają znaczną ilość czasu na mediach społecznościowych, są bombardowani jasnymi, kolorowymi i dostosowanymi do wieku reklamami tych platform płatniczych

Sue Anderson, szef mediów w StepChange

Mydlenie oczu jest aż nad wyraz oczywiste. Zwłaszcza wśród niewyrobionego odbiorcy, który często mimowolnie wpada w sidła zadłużenia. O ile jeszcze może być zrozumiałe, że w szczególności młodzi ludzie zwracają się ku pożyczkom KTZP / BNPL jako alternatywie dla kart kredytowych, dla nich jeszcze nie dostępnych, to ciężko w tej kwestii zrozumieć dorosłych.

Dochodzimy do kwestii kart kredytowych

Słyszeliście, że karty kredytowe to przeżytek?

Dlaczego? Bowiem jak twierdzą niektórzy „Polski klient oczekuje wygodnego i szybkiego procesu 100% online, najchętniej bezpośrednio z poziomu sklepu i natychmiastowo wydanej decyzji”. Ma być szybko, prosto i przyjemnie. Niech każdy odpowie sobie sam:

• Czy znana od lat procedura płatności kartą on-line jest skomplikowana?
• Czy kartą nie możesz zapłacić dosłownie wszędzie (nie tylko w Internecie)?
• Czyż nie przyjemniej robi się zakupy gdy znasz swój limit i nie grozi Ci odmowa na końcu zakupów?

Rozumiem filozofię Twisto, reszta opowieści to marketingowa paplanina. Co najlepsze mówi się, że zaletami KTZP są te cechy karty kredytowej, które w kartach kredytowych mają być złe.

A brytyjskie doświadczenia mówią, że oszczędności oferowane przez Kup Teraz Zapłać Później są w najlepszym przypadku znikome w porównaniu z tradycyjnymi kartami kredytowymi. Z drugiej strony mogą kosztować użytkownika znacznie więcej w dłuższej perspektywie.

Odpowiedzialność, to słowo klucz, w każdym przypadku gdy korzysta się z takich produktów. Karty kredytowe, jeśli są zarządzane w sposób odpowiedzialny, oferują o wiele większą elastyczność. Prawie żadna karta nie pobiera opłat za pierwsze 56 dni kredytowania, więc po co Ci dodatkowy produkt w portfelu, który nie oferuje takiego poziomu?

Czy możemy odmienić bieg zdarzeń

Oczywiście pewne rzeczy są nieuniknione, warto jednak uświadamiać sobie jak jesteśmy osaczani przez firmy pożyczkowe. Takie mamy czasy, produkty finansowe również podlegają modom – przecież to fajnie mieć coś takiego nowoczesnego. Nóż się otwiera, bo to świadczy o tym, że na celownik idą aktualnie ludzie głównie do 30-ki. Ludzie którym uleganie takim produktom, niejednokrotnie ułoży całe przyszłe życie. Bo na kartach nie da się już zarobić, tak jak na wszystkich tych „nowinkach”. W cudzysłowie, bo prawdziwa ich nazwa to dług, mniejszy lub większy.

Szykują się tłuste czasy, Kup Teraz Zapłać Później jest tak na tyle atrakcyjna, że nawet Revolut czy Monzo chce w to wejść, jak mniemam również po to, by być wciąż być w awangardzie postępu i przychodów.

Warto pamiętać o tym wszystkim gdyż błyszczące kampanie marketingowe płatności odroczonych mogą sprawiać wrażenie atrakcyjnych alternatyw, w rzeczywistości przesuwają dług do platform, które oferują mniejszą elastyczność, wsparcie i ochronę konsumentów.

źr. finextra.com