Zajęcie i uchylenie zajęć w postępowaniu egzekucyjnym
Wszczęcie postępowania egzekucyjnego dokonuje się z chwilą złożenia przez wierzyciela stosownego wniosku w siedzibie kancelarii. Od tego momentu komornik z urzędu uprawniony jest do stosowania wszelkich dozwolonych prawem środków egzekucyjnych.
Jakie środki stosuje komornik w trakcie zajęcia?
Wyjątkiem jest egzekucja z nieruchomości, do wszczęcia której wymagany jest osobny wniosek. Komornik przystępuje do poszczególnych sposobów egzekucji poprzez:
- wpisanie ruchomości do protokołu zajęcia (egzekucja z ruchomości),
- doręczenie pracodawcy zajęcia (egzekucja z wynagrodzenia za pracę),
- doręczenie trzeciodłużnikowi zajęcia (egzekucja z wierzytelności),
- przesłanie do banku zawiadomienia o zakazie wypłat (egzekucja z rachunku bankowego),
- zajęcie prawa u osoby, która z zajętego prawa jest obciążona obowiązkiem względem dłużnika (egzekucja z innych praw majątkowych),
- doręczenia dłużnikowi wezwania do zapłaty oraz dokonania wpisu w księdze wieczystej (egzekucja z nieruchomości).
Komornik powiadamia o zajęciu
W przypadku egzekucji z: wynagrodzenia za pracę, wierzytelności (poza nadpłatą podatku w US) oraz innych praw majątkowych, doręczenia dokonywane są tzw. drogą tradycyjną, tj. listem poleconym bądź też w wyjątkowych okolicznościach osobiście przez komornika. To samo dotyczy wezwania do zapłaty długu w egzekucji z nieruchomości. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku egzekucji z rachunku bankowego oraz nadpłaty podatku w urzędzie skarbowym. W tych dwóch przypadkach zajęcia dokonywane są wyłącznie drogą elektroniczną (art. 7592 oraz 8932a k.p.c.), a niedochowanie tej formy skutkuje najzwyczajniej zwrotem wystosowanego pisma. Co zaś się tyczy egzekucji z ruchomości, tutaj doręczenie następuje zazwyczaj poprzez wręczenie odpisu zajęcia uprawnionej osobie tj. dłużnikowi lub dozorcy, bezpośrednio po dokonanej czynności.
Kiedy kończy się egzekucja komornicza?
Egzekucja ze swej natury nie jest stanem wiecznym, w związku z czym po pewnym czasie dokonane zajęcie winno pójść w niebyt. W określonych przypadkach problem rozwiązuje się sam, a czasem do określonego zachowania zmuszają komornika ustawodawca oraz inne okoliczności. Możemy tutaj wyróżnić następujące sytuacje:
- Środki pochodzące z zajęcia wystarczyły do zaspokojenia należności wraz z kosztami egzekucji, a trzeciodłużnik (np. bank, pracodawca, ZUS itd.) dokonując ostatniego potrącenia, poinformował organ egzekucyjny o zaprzestaniu potrąceń. W tej sytuacji komornik zazwyczaj przyjmuje do wiadomości przedmiotowe oświadczenie i nie dokonuje już żadnych innych czynności.
- Środki pochodzące z zajęcie wystarczyły do zaspokojenia należności wraz z kosztami egzekucji, ale trzeciodłużnik w dalszym ciągu dokonuje potrąceń. Takie działanie w sposób oczywisty obliguje komornika do wystosowania uchylenia zajęcia oraz zwrotu nadpłaconych kwot.
- W sytuacji sprzedaży ruchomości na licytacji komorniczej zajęcie przestaje istnieć z mocy prawa w chwili wydania rzeczy. To samo dotyczy sprzedaży innych praw majątkowych.
- W przypadku sprzedaży nieruchomości do ustawowych obowiązków komornika należy wykreślenie ostrzeżenia w księdze wieczystej.
- Komornik dokonał zajęcia wierzytelności z tytułu nadpłaty podatku w urzędzie skarbowym i minął rok od dokonanego zajęcia. Po upływie tego czasu zajęcie straciło swoją ważność i nie może już być zrealizowane przez fiskusa (należy wysłać nowe).
Uchylenie zajęć w postępowaniu egzekucyjnym
Problematyczną kwestią pozostaje uchylenie zajęcia w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego. Co prawda kodeks postępowania cywilnego stanowi, że umorzenie powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, ale nie nakłada (poza egzekucją z nieruchomości) na komornika konkretnych obowiązków.
Jeżeli więc otrzymają państwo postanowienie o umorzeniu postępowania, a na konkretnym składniku majątku w dalszym ciągu widnieć będzie zajęcie, to polecamy bądź to skargę na czynności komornika, bądź też przedstawienie trzeciodłużnikowi postanowienia o umorzeniu.